აროშინაძე
ნოდარ აროშინაძე, არქიტექტურის ისტორიკოსი, 2 დეკემბრის ღამეს თბილისში მიმდინარე პროევროპული აქციების დროს დააკავეს. იგი რუსთაველის გამზირზე, სასტუმრო „მარიოტის“ წინ იმყოფებოდა, სადაც მოქალაქეებთან ერთად სპეცრაზმის პირისპირ იდგა.
ნიღბიანი ადამიანები, სავარაუდოდ, განსაკუთრებულ საქმეთა დეპარტამენტიდან, ნელ-ნელა მათკენ დაიძრნენ. ნოდარი, მდუმარედ იდგა და არაფერს აკეთებდა, როდესაც მოულოდნელად თავს დაესხნენ. დაკავებისას სასტიკად სცემეს, შემდეგ კი რობოკოპებისკენ წაიყვანეს.
«სახეში წიხლებს მირტყამდნენ და სახის დაფარვის ყოველ მცდელობაზე, კიდევ უფრო მეტი სისასტიკით მისწორდებოდნენ.»
სანამ სამარშუტო ტაქსიში ჩასვამდნენ, ნოდარი გაჩხრიკეს და პირადი ნივთები, მათ შორის ხის ჯვარი, წაართვეს. მანქანაში, სადაც ის პირველად აღმოჩნდა, სხვა დაკავებულებიც იმყოფებოდნენ. ნოდარს სასტიკად გაუსწორდნენ, ჯერ მუშტებით, შემდეგ კი ფეხებით. როგორც თავად იხსენებს, გონება დაკარგა. ეს ერთადერთი მანქანა არ ყოფილა, სადაც ნოდარი იმ ღამეს აღმოჩნდა. ამის შემდეგ იყო კიდევ ერთი ფურგონი, საპატრულო პოლიციის მანქანა, რომელმაც პოლიციის დეპარტამენტში გადაიყვანა და სასწრაფო დახმარების რეანიმობილი, რომელმაც ინგოროყვას კლინიკაში მძიმე დაზიანებებით შეიყვანა.
ადამიანის უფლებათა დამცველმა ორგანიზაციებმა, მათ შორის სოციალური სამართლიანობის ცენტრმა (SJC), დაგმეს პოლიციის ქმედებები. მათ დოკუმენტურად დაადასტურეს დემონსტრანტების წამებისა და არაადამიანური მოპყრობის ფართოდ გავრცელებული შემთხვევები, მათ შორის აროშინაძის საქმე. ორგანიზაციამ გააკრიტიკა საქართველოს მთავრობის მხრიდან დემონსტრაციებზე რეაგირება და განაცხადა, რომ პოლიციის ქმედებები ფუნდამენტური ადამიანის უფლებების სისტემურ დარღვევას წარმოადგენდა. SJC-ს განცხადებით, დემონსტრაციების დროს 400-ზე მეტი ადამიანი დააკავეს, ხოლო 300-ზე მეტმა განაცხადა, რომ არაადამიანური მოპყრობის მსხვერპლი გახდა.
SJC-მ ხაზი გაუსვა პოლიციის ძალადობის დაუსჯელობას და აღნიშნა, რომ ოფიცრებს ბრალი არ წაჰყენებიათ ძალადობის მრავალრიცხოვანი შემთხვევების მიუხედავად. მათ ასევე გააკრიტიკეს სასამართლოები ბრალდებების განხილვაზე უარის თქმისთვის, იმ მოტივით, რომ ეს მათი იურისდიქციის ფარგლებს მიღმა იყო, რაც ნიშნავდა მსხვერპლებისთვისს სამართლებრივ დაცვაზე უარის თქმას. ორგანიზაციამ მოითხოვა წამების, წამების მუქარის და არაადამიანური მოპყრობის გამოძიება და დამნაშავეების პასუხისგებაში მიცემა. გარდა ამისა, მათ გააკრიტიკეს მთავრობა პოლიციის სისასტიკის წინააღმდეგ პრევენციული ზომების არ გატარებისთვის.
ნოდარ აროშინაძის შემთხვევა ერთ-ერთი მრავალიდანაა, რომელიც აჩვენებს, თუ როგორ სცდება სამართალდამცავების ქმედებები კანონიერების ფარგლებს. დაკავებულების მიმართ განხორციელებული ძალადობა და არაადამიანური მოპყრობა წამებასთან გათანაბრებულია და საერთაშორისო სამართლით აბსოლუტურად დაცული უფლებებისა და იმპერატიული ნორმების სისტემურ დარღვევას წარმოადგენს.
სხვა მრავალი დაკავებულის მსგავსად, აროშინაძეს სასამართლოში თავისი გამოცდილების სრულად გადმოცემის შესაძლებლობა არ მიეცა. სასამართლო პროცესი, როგორც SJC-ის ანგარიშშია აღწერილი, მხოლოდ მისი დაკავების კანონიერებაზე იყო კონცენტრირებული, უგულებელყოფდა მის და სხვა დაკავებულების არაადამიანური მოპყრობის შესახებ ჩვენებებს. ეს სისტემური ჩავარდნა აძლიერებს დაუსჯელობის სინდრომს.